Name: .002 ETI_No_4_30_Editorial office
Size: 1,26 MB
Format: PDF

• .002 ETI No 4/30 Editorial office

Name: .003 ETI_No_4_30_Spis treści
Size: 1,44 MB
Format: PDF
Licence: CC BY-SA 4.0

Name: .004 ETI_No_4_30_Contenst
Size: 1,53 MB
Format: PDF
Licence: CC BY-SA 4.0

• File.003 ETI No 4/30 Spis treści

• File.004 ETI No 4/30 Contenst

Name: .005 ETI_No_4_30_Od redakcji
Size: 1,18 MB
Format: PDF
Licence: CC BY-SA 4.0

Name: .006 ETI_No_4_30_Editorial
Size: 1,33 MB
Format: PDF
Licence: CC BY-SA 4.0

• File.005 ETI No 4/30 Od redakcji

• File.006 ETI No 4/30 Editorial

URSZULA ORDON

ORCID: 0000-0001-9674-321X, doktor habilitowany, profesor UJD, Uniwersytet Humanistyczno- -Przyrodniczy im. Jana Długosza w Częstochowie, Wydział Pedagogiczny, Instytut Edukacji Przedszkolnej i Wczesnoszkolnej, Polska

Streszczenie

Proces globalizacji stawia przed systemem edukacji nowe wyzwania. Jednym z nich jest potrzeba wyposażenia młodego pokolenia w kompetencje międzykulturowe pozwalające na pełne i świadome uczestnictwo w życiu społecznym. Wejście Polski do Unii Europejskiej otworzyło przed mieszkańcami naszego kraju możliwości podróżowania, pracy i osiedlania się w innych państwach. Członkostwo w Unii Europejskiej, a także rozwój gospodarczy kraju skutkuje również zwiększeniem się liczby obcokrajowców w naszym kraju. Polskie społeczeństwo przestaje być monokulturowe. Obywatelami państwa jest coraz więcej nie-Polaków, niekatolików, niebiałych.
Przed polską szkołą staje więc zadanie przygotowania młodego pokolenia do życia w wielokulturowym świecie. Oznacza to z jednej strony zadanie zachowania tożsamości Polaków w warunkach wielokulturowości, z drugiej – ukształtowania postaw otwartości i poszanowania innych kultur. Dużą rolę w realizacji tego zadania przypisuje się edukacji przedszkolnej. Niniejszy artykuł prezentuje, jak w polskich przedszkolach realizuje się założenia edukacji międzykulturowej.

Słowa kluczowe: edukacja przedszkolna, edukacja międzykulturowa, tożsamość, kultur

Abstract

The process of globalisation makes the educational system face new challenges. One of them is the need to provide a young generation with intercultural competences rendering it possible to be a participant in the life a society in a complete and conscious manner. The accession of Poland to the European Union has opened to the inhabitants of our country the possibilities of travelling, pursuing professional career and settling down in different countries. The membership of the European Union, and also the economic development of our country, is also bringing about the increase in the number of foreigners in Poland. Polish society is losing its mono-cultural profile. More and more people who are not of Polish origin, who are not Catholics, who are not the representatives of the Caucasian race, are the citizens of our country.
Therefore, Polish school is facing the task of preparing a young generation to living in a multi-cultural world. That means, on the one hand, the task of retaining identity by Poles in the conditions of multi-culturality, whereas, on the other one, shaping the attitudes of openness and respect for different cultures. The role of pre-school education in fulfilling this task is seen as a major one. This article presents the manner in which the assumptions of intercultural education are implemented in Polish nursery schools.

Keywords: pre-school education, intercultural education, identity, culture

Name: 001 ETI_No_4_30_Współczesne przedszkole jako
Size: 1,36 MB
Format: PDF
License: CC BY-SA 4. 0

• 001 ETI No 4/30 Współczesne przedszkole jako

BARBARA LULEK

ORCID: 0000-0003-3914-6720, doktor, Uniwersytet Rzeszowski, Wydział Pedagogiczny, Zakład Pedagogiki Ogólnej i Metodologii Badań Edukacyjnych, Polska 

Streszczenie

Edukacja człowieka prowadzi do zmieniania i rozwijania możliwości, zdolności oraz predyspozycji uczącego się na skutek oddziaływań formalnych i nieformalnych. Uczestniczące w niej jednostki i grupy wchodzą ze sobą w liczne interakcje, poznając sposoby myślenia i działania innych. W tak określonej przestrzeni edukacyjnej budowane są więzi społeczne – podstawowy wyznacznik integracji i współpracy podmiotów. W procesie edukacji dziecka niewątpliwie uczestniczą dwa podstawowe środowiska wychowawcze: rodzinne i szkolne. Dziecko, będąc częścią każdego z nich, próbuje odnaleźć się w złożonych relacjach społecznych. Niestety, nie zawsze rodzice i nauczyciele kierują się zbliżonymi wartościami i preferują zbieżne cele edukacyjne. Dlatego też opracowano projekt „Twórcze dzieci – w poszukiwaniu indywidualności”, którego celem jest rozwijanie kompetencji dzieci 7-letnich oraz wspólne uczenie się nauczycieli i rodziców. Na tej bazie podjęto próbę budowania zaufania społecznego i kooperacji pomiędzy wymienionymi podmiotami. Niniejsze opracowanie przedstawia założenia projektu oraz sposoby jego realizacji.

Słowa kluczowe: rodzice, nauczyciele, dzieci, wspólnota, zaufanie, twórczość 

Abstract

On account of formal and informal influence, human education changes and develops opportunities, abilities and predisposition of a person learning. Individuals and groups participating in education enter numerous interactions getting to know other people’s way of thinking and acting. Social bonds built in such a determined educational space, become basic determinant of subjects’ integration and cooperation. Undoubtedly, there are two basic environments involved in the process of child’s education, i.e. family and school. Being an element in both environments, the child struggles to understand complex social relations. Unfortunately, parents and teachers often present different values and distinct educational goals. That is why „Creative children – searching for individuality” project was created. Its aim is to develop 7-year-old children competence, as well as collaborative education of teachers and parents. This base in an attempt to build community trust and cooperation between parties mentioned. Present study features project’s out come and how it was implemented.

Keywords: parents, teachers, children, community, trust, creativity

Name: 002 ETI_No_4_30_Wspólna edukacja rodziców
Size: 1,43 MB
Format: PDF
License: CC BY-SA 4. 0

• 002 ETI No 4/30 Współna edukacja rodziców

DANUTA OCHOJSKA

ORCID: 0000-0002-0535-1884, doktor, Uniwersytet Rzeszowski, Wydział Pedagogiczny, Zakład Psychologii, Polska

Streszczenie

Celem artykułu jest próba odpowiedzi na pytanie, na ile architektura klasy szkolnej i organizacja zajęć może utrudniać lub ułatwiać naukę. Przedmiotem rozważań jest problematyka aranżacji klasy z uwzględnieniem różnych aspektów, m.in. wieku dzieci, specyfiki prowadzonych zajęć. Zwrócono również uwagę na różnice indywidualne między uczniami i konieczność dostosowania warunków do ich potrzeb. Szczególnie ważnym aspektem wydaje się właściwa organizacja zajęć z aranżacją przestrzeni w celu efektywnej integracji grupy z dziećmi z różnymi typami niepełnosprawności.

Słowa kluczowe: architektura klasy, aranżacja przestrzeni, efektywność nauczania

 Abstract

The purpose of the article is to try to answer the question to what extent classroom architecture and organization of classes can hinder or facilitate learning. The subject of considerations is the issue of class arrangement, taking into account various aspects: children’s age, specifics of the classes. Attention was also paid to individual differences between students and the need to adapt the conditions to their needs. The proper organization of classes with space arrangement in order to effectively integrate of group with children with various types of disabilities seems to be an especially importan taspect.

Keywords: class architecture, space arrangement, teaching efficiency

Name: 003 ETI_No_4_30_Organizacja przestrzeni klasy
Size: 1,34 MB
Format: PDF
License: CC BY-SA 4. 0

• 003 ETI No 4/30 Organizacja przestrzeni klasy

ANNA SOLECKA¹, WOJCIECH WALAT²

¹ Magister, Uniwersytet Rzeszowski, Polska

² ORCID: 0000-0002-3158-1923, doktor habilitowany, profesor UR, Uniwersytet Rzeszowski, Kolegium Nauk Społecznych, Instytut Pedagogiki, Polsk

Streszczenie

W artykule przedstawiono nowoczesne propozycje i rozwiązania architektoniczne dla prowadzących edukację wczesnoszkolną, które odbiegają od tradycyjnego podejścia, skupiając się na współczesnych potrzebach zarówno uczniów, nauczycieli, jak i rodziców, którzy zostawiają swoje dzieci na wiele godzin w murach szkolnych. Zaprezentowane nowe możliwości są potwierdzeniem wyników badań, które przeprowadzono w trzech grupach respondentów (uczniów, nauczycieli i rodziców) za pomocą dyferencjału semantycznego. Badania te dotyczą przestrzeni fizycznej oraz cech infrastruktury architektonicznej szkół. Uczniowie odnieśli się do bieżących spostrzeżeń i odczuć, natomiast rodzice i nauczyciele przywołali własne wspomnienia z czasów szkolnych.

Słowa kluczowe: szkoła, edukacyjna przestrzeń szkoły, architektura szkoły

Abstract

This research paper presents modern proposals and architectural solutions for early childhood education benefactors, which depart from the traditional approach, focusing on the contemporary needs of both students, teachers and parents who leave their children for many hours within school walls. The presented new possibilities confirm the results of the research, which was conducted in three groups of respondents (students, teachers and parents) using a semantic differential. This research concerns the physical space and features of the schools’ architectural infrastructure. Pupils referred to their current observations and feelings, while parents and teachers recalled their own memories of school times.

Keywords: school, architectural educational space, school architecture

Name: 004 ETI_No_4_30_Architektoniczna przestrzeń edukacyjna
Size: 1,50 MB
Format: PDF
License: CC BY-SA 4. 0

• 004 ETI No 4/30 Architektoniczna przestrzeń edukacyjna

AGNIESZKA DŁUGOSZ

ORCID: 0000-0001-9663-5008, doktor, Uniwersytet Rzeszowski, Wydział Pedagogiczny, Katedra Pedagogiki Pracy i Andragogiki, Polska 

Streszczenie

Zadaniem współczesnej szkoły nie jest przekazywanie rozległej wiedzy teoretycznej, ale też przygotowanie uczniów do ciągłego uczenia się, tworzenia rzeczy nowych i wartościowych, szukania niekonwencjonalnych rozwiązań, a więc rozwijanie myślenia, samodzielności, pomysłowości, twórczej aktywności. Rozwijaniu aktywności twórczej sprzyja nauczyciel – jego osobowość oraz sposób pracy z uczniami. W artykule wskazano na możliwość rozwijania aktywności twórczej uczniów poprzez gry dydaktyczne.

Słowa kluczowe: aktywność, aktywność twórcza, gry dydaktyczne

 
Abstract

The task of modern school is not to transmit extensive theoretical knowledge but to prepare students for continuous learning, creating new and valuable things, searching for unconventional solutions, and thus developing thinking, independence, creativity, and creative activity. Developing creative activity promotes teacher, his personality and way of working with students. The article indicates the possibility of the development of creative activity of students through educational games.

Keywords: activity, creative activity, didactic games

Name: 005 ETI_No_4_30_Rozwijanie aktywności twórczej
Size: 1,35 MB
Format: PDF
License: CC BY-SA 4. 0

• 00 ETI No 4/30 Rozwijanie aktywności twórczej

CECYLIA LANGIER

ORCID: 0000-0003-3849-7983, doktor, Uniwersytet Humanistyczno-Przyrodniczy im. Jana Długosza w Częstochowie, Instytut Edukacji Przedszkolnej i Szkolnej, Polska 

Streszczenie

Ważny problemem współczesnego wychowania stanowi edukacja moralna rozumiana jako wprowadzenie wychowanków w świat wartości moralnych, zrozumienie ich i przyjęcie. W artykule poruszono kwestie uwarunkowań rozwoju moralnego dziecka, wskazując główne czynniki determinujące ten proces.

Słowa kluczowe: wychowanie moralne, środowisko wychowawcze, rozwój dziecka

Abstract

An important problem of modern upbringing is moral education, understood as an introduction of pupils into the world of moral values, their understanding and acceptance of these values. This article discusses the subject of determinants of children’s moral development and it indicates the main factors that influence this process.

Keywords: moral education, educational environment, child development

Name: 006 ETI_No_4_30_Współczesne uwarunkowania wychowania
Size: 1,34 MB
Format: PDF
License: CC BY-SA 4. 0

• 006 ETI No 4/30 Współczesne uwarunkowania wychowania

MIROSŁAW ZBIGNIEW BABIARZ

ORCID: 0000-0003-2229-767X, Doktor habilitowany profesor nadzwyczajny UJK, Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach, Wydział Pedagogiczny i Artystyczny, Instytut Edukacji Szkolnej, Zakład Wspomagania Rozwoju i Edukacji Dziecka, Polska

Streszczenie

Artykuł prezentuje przesłanki wyjątkowej ważności dialogu i zaufania w procesie edukacji oraz życia społecznego. Czy to w procesie pedagogicznym, czy w codziennym życiu po obu stronach wzajemnego kontaktu stoją przede wszystkim ludzie, czyli człowiek wobec człowieka, i to właśnie dialog i zaufanie umożliwia wzajemne zrozumienie, spotkanie i współdziałanie oraz uznanie godności i prawa każdego z nas do własnych poglądów. Dzięki uznaniu ważności dialogu i zaufania w praktyce edukacyjnej możemy kształtować taki sposób zachowania się jednostki, a także wspólnoty, którego istotą będą otwartość i gotowość do spotykania się z innymi, do wspólnego poszukiwania prawdy oraz do kompromisu.

Słowa kluczowe: zaufanie, dialog, edukacja, wychowanie, kształcenie społeczeństwo, rozwój, otwartość, współpraca

 
Abstract

The article presents the premises of the exceptional importance of dialogue and trust in the process of education and social life. Is it in the pedagogical process or in everyday life on both sides of mutual contact above all people, or man towards man, and it is dialogue and trust that enables mutual understanding, meeting and cooperation, recognition of the dignity and freedom of each person and his right to express their own views. By recognizing the importance of dialogue and trust in educational practice, we can shape the way the individual behaves, as well as the community whose essence is openness and readiness to meet with others, to seek the truth together and to compromise.

Keywords: trust, dialogue, education, upbringing, education, society, development, openness, cooperation

Name: 007 ETI_No_4_30_Dialog i zaufanie
Size: 1,36 MB
Format: PDF
License: CC BY-SA 4. 0

• 007 ETI No 4/30 Dialog i zaufanie

PAWEŁ GARBUZIK

ORCID: 0000-0002-3045-4332, magister, Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach, Wydział Pedagogiczny i Artystyczny, Instytut Edukacji Szkolnej, Zakład Wspomagania Rozwoju i Edukacji Dziecka, Polska

Streszczenie

Artykuł prezentuje przesłanki wyjątkowej ważności idei tolerancji w procesie edukacji oraz życia społecznego. Porusza także kwestie konieczności ustanowienia granic tolerancji, kształtowania kolejnych etapów zachowań nietolerancyjnych oraz wskazuje na konieczność podejmowania nowych zadań i działań na polu edukacyjnym, których źródłem jest szybko zmieniająca się rzeczywistość. Dzięki uznaniu ważności idei tolerancji w praktyce edukacyjnej możemy kształtować sposób zachowania się jednostki, którego fundamentem będzie szacunek i otwartość do spotykania się z innymi.

Słowa kluczowe: edukacja, wychowanie, kształcenie, tolerancja, społeczeństwo, szacunek, zrozumienie, otwartość, współpraca, wolność

Abstract

The article presents the premises of the exceptional importance of dialogue and trust in the process of education and social life. The article presents the conditions for the exceptional importance of the idea of tolerance in education and social life. It also addresses the necessity of establishing tolerance limits, shaping the next stages of non-tolerant behaviour, and points to the need to and activities on the educational field triggered by a rapidly evolving reality, which permeated the cultural diversity of the and an approaching diversity of contemporary differences by recognising the importance of the idea of tolerance in educational practice, we can shape the behavior of an individual whose foundation is the respect and openness to meet with other.

Keywords: education, upbringing, education, tolerance, society, respect, understanding, openness, cooperation, freedom

Name: 008 ETI_No_4_30_Poznać, aby zrozumieć
Size: 1,34 MB
Format: PDF
License: CC BY-SA 4. 0

• 008 ETI No 4/30 Poznać aby zrozumieć

EDYTA SKOCZYLAS-KROTLA

ORCID: 0000-0001-9518-6183, doktor, Uniwersytet Humanistyczno-Przyrodniczy im. Jana Długosza w Częstochowie, Wydział Nauk Społecznych, Katedra Pedagogiki, Polska 

Streszczenie

Edukacja techniczna uczniów szkół podstawowych ma przede wszystkim za zadanie budowanie czynnego i krytycznego stosunku dziecka wobec techniki i postępu technicznego oraz zapoznanie z polskimi i zagranicznymi wybranymi osiągnięciami tego obszaru. Pomocne w tym zakresie może być czasopismo „Mały Gość Niedzielny”, które ma na celu przekazywanie wiedzy w zróżnicowanej formie i w przystępny sposób, z wykorzystaniem ciekawej szaty graficznej. W tekstach zamieszczonych na łamach czasopisma wyodrębnić można obszary tematyczne wiedzy technicznej. Należą tu m.in: terminologia ogólna z zakresu techniki, nazwy urządzeń technicznych i ich elementów, nazwy wytworów techniki, nazwy dziedzin, postacie wynalazców i odkrywców, nazwy wydarzeń związanych z historią techniki.
Oprócz słowa pisanego nauczyciel powinien przybliżać uczniom autentyczne obiekty z obszaru techniki eksponowane w instytucjach kultury. Najczęściej chodzi o muzea, które w atrakcyjny edukacyjnie sposób pokazują dawne i nowoczesne oblicza techniki. W artykule dokonana zostanie prezentacja wybranych instytucji kultury znajdujących się na Szlaku Zabytków Techniki Województwa Śląskiego.

Słowa kluczowe: technika, czasopismo, uczeń, instytucja kultury, wiedz

Abstract

Technical education of primary school students is primarily aimed at building a child’s active and critical attitude towards technology and technical progress as well as familiarizing himself with selected Polish and foreign achievements in this area. The magazine „Little Sunday Guest” may be helpful in this respect, as it aims to convey knowledge in a diverse and accessible way, using interesting graphics. Thematic articles of technical knowledge can be distinguished in the texts published in the journal. These include, among others: general terminology in the field of technology, names of technical devices and their elements, names of the manufacturer of the technique, names of fields, figures of inventors and explorers, names of events related to the history of technology. 
In addition to the written word, the teacher should familiarize students with authentic objects from the field of technology, exhibited in cultural institutions. Most often, these are museums that show the ancient and modern face of technology in an attractive educational way. The article will present selected cultural institutions located on the Industrial Monuments Trail of the Śląskie Voivodeship.

Keywords: technique, magazine, student, cultural institution, knowledge 

Name: 009 ETI_No_4_30_Poszerzanie wiedzy technicznej
Size: 1,34 MB
Format: PDF
License: CC BY-SA 4. 0

• 009 ETI No 4/30 Poszerzanie wiedzy technicznej

MAGDA URBAŃSKA

ORCID: 0000-0001-6967-6605, doktor, Uniwersytet Rzeszowski, Wydział Pedagogiczny, Zakład Pedagogiki Rodziny, Polsk

Streszczenie

Sprawiedliwość naprawcza to idea, w centrum której stawiane jest naprawienie krzywdy i zadośćuczynienie. Nie skupia się na karze. Jej istotą jest włączenie wszystkich osób doświadczonych przestępstwem, zarówno osoby poszkodowanej, jak i sprawcy, a także społeczności lokalnej, w proces rozwiązania problemów powstałych w wyniku przestępstwa oraz naprawienia szkody i cierpienia będących jego skutkiem. Sprawiedliwość naprawcza przede wszystkim dopuszcza do głosu osoby pokrzywdzone oraz umożliwia sprawcy dobrowolne przyjęcie odpowiedzialności za własne działanie. Bazuje na wspólnym ustaleniu, na drodze dialogu i negocjacji, satysfakcjonującego zadośćuczynienia. Jedną z form sprawiedliwości naprawczej są mediacje pomiędzy pokrzywdzonym a sprawcą, którzy przy pomocy bezstronnego i neutralnego mediatora mogą w sposób ugodowy rozwiązać spory powstałe w wyniku przestępstwa.

Słowa kluczowe: sprawiedliwość naprawcza, mediacje pokrzywdzony–sprawca

Abstract

Restorative justice is an idea which centres around repairing the harms and compensation. It is not focused on punishment. Its essence is to engage everyone affected by the crime, both the victim, and the offender, as well as the local community in the process of solving the problems arising out of the crime and repairing the damage and suffering which are resulting from it. Most of all, restorative justice allows the victims to speak as well as it makes it possible for the offender to take responsibility for their own actions voluntarily. It is based on determining the satisfactory compensation jointly, through dialogue and negotiations. One of the forms of restorative justice is mediation between the victim and the offender who, with the assistance of an impartial and neutral mediator, may amicably resolve any disputes resulting from the crime.

Keywords: restorative justice, victim-offender mediation

Name: 010 ETI_No_4_30_Idea sprawiedliwości naprawczej
Size: 1,34 MB
Format: PDF
License: CC BY-SA 4. 0

• 010 ETI No 4/30 Idea sprawiedliwości naprawczej

MICHAELA AŽALTOVIČOVÁ¹, VIERA TOMKOVÁ² 

¹ ORCID: 0000-0001-7681-5968, Mgr., Univerzita Konštantína Filozofa v Nitre, Pedagogická fakulta, Katedra techniky a informačných technológií, Slovenská republika

² ORCID: 0000-0003-3087-2849, Doc. PaedDr. PhD., Univerzita Konštantína Filozofa v Nitre, Pedagogická fakulta, Katedra techniky a informačných technológií, Slovenská republika 

Abstrakt

Žiaci ôsmeho a deviateho ročníka základných škôl stoja pred dôležitým rozhodnutím a to výberom strednej školy. Od výberu strednej školy sa následne odvíja aj ich profesijná orientácia. Výber profesijnej orientácie žiakov predurčuje ich životnú dráhu, ktorá vedie žiakov na následné sa etablovanie v ďalšom živote na trhu práce. Pre žiaka je preto potrebné, aby mal zadefinované svoje profesijné požiadavky a v akej oblasti chce byť neskôr zamestnaný. Dôležitú úlohu pri výbere vhodného štúdia na strednej škole zohrávajú aj charakter a záujmy žiaka.

Kľúčové slová: technické vzdelávanie, profesijná orientácia, výber školy, vzdelávanie

Abstract

Pupils of the eighth and ninth grades of elementary schools are faced with an important decision by choosing a secondary school. The choice of secondary school is subsequently based on their professional orientation. The choice of professional orientation of pupils predetermines their career path, which leads pupils to establish themselves in the next life on the labor market. It is therefore necessary for the pupil to have professional requirements defined and in what area wants to be employed later. The character and interests of the pupil also play an important role in the selection of suitable study at secondary school.

Keywords: technic education, profesional orientation, school choice, education

Name: 011 ETI_No_4_30_Technické vzdelávanie a
Size: 1,68 MB
Format: PDF
License: CC BY-SA 4. 0

• 011 ETI No 4/30 Technické vzdelávanie a

JANA DEPEŠOVÁ

ORCID: 0000-0001-9834-321X, doc. PaedDr. PhD., Univerzita Konštantína Filozofa v Nitre, Pedagogická fakulta, Katedra techniky a informačných technológií, Slovenská republika 

Abstrakt

Potreby spoločnosti a požiadavky doby sa nepretržite menia a inovujú. Snaha získať čo najviac informácií, osvojenia si vedomostí potrebných na výkon budúceho povolania a niesť zodpovednosť za svoje rozhodovanie sa očakáva od budúcich učiteľov technickej výchovy, ktorí sú podľa nášho názoru a skúseností pripravení na riešenie pedagogických situácií a pripravení zabezpečiť technickú gramotnosť mládeže a jej správny vzťah k technike. Príspevok je orientovaný na definovanie faktorov, ktoré významne ovplyvňujú edukačný proces. Celkovú klímu procesu vzdelávania vytvárajú nie len pedagogicko-didaktickéa organizačné faktory edukácie, ale aj faktory prostredia, v ktorom sa vzdelávací proces realizuje.

Kľúčové slová: technické vzdelávanie, edukačné prostredie, žiak, faktory vzdelávania, faktory prostredia

 
Abstract

The needs of the company and the demands of the time are constantly changing and innovating. Future technical education teachers who, in our opinion and experience, are prepared to address pedagogical situations and are ready to ensure the technical literacy of young people and their correct relationship are expected to seek as much information as possible, to acquire the knowledge necessary to pursue the future profession and to take responsibility for their decision making to technology. The paper is focused on defining factors that significantly influence the educational process. The overall climate of the educational process is created not only by pedagogical- -didactic and organizational factors of education, but also by factors of the environment in which the educational process takes place.

Keywords: technical education, educational environment, pupil, educational factors, environmental factors

Name: 012 ETI_No_4_30_Technické vzdelávanie v
Size: 1,44 MB
Format: PDF
License: CC BY-SA 4. 0

• 012 ETI No 4/30 Technické vzdelávanie v

ZDZISŁAW KAZANOWSKI¹, TETIANA MARTYNIUK² 

¹ ORCID: 0000-0002-2860-9817, doktor habilitowany, Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, Wydział Pedagogiki i Psychologii, Instytut Pedagogiki, Zakład Socjopedagogiki Specjalnej, Polska 

² ORCID: 0000-0002-9288-8179, doktor, Wschodnioeuropejski Uniwersytet Narodowy im. Łesi Ukrainki w Łucku, Wydział Edukacji Nauczycieli i Pracy Socjalnej, Katedra Pracy Socjalnej i Pedagogiki Szkolnictwa Wyższego, Ukraina 

Streszczenie

Artykuł prezentuje wyniki analizy gotowości młodzieży polskiej i ukraińskiej do integracji szkolnej z rówieśnikami z niepełnosprawnością. W badaniach uczestniczyło 169 uczniów z Ukrainy i 170 uczniów z Polski. Wyniki badań pokazały, iż występują istotne statystycznie różnice między badanymi grupami w zakresie trzech głównych wymiarów analizowanej gotowości integracyjnej.

Słowa kluczowe: kształcenie integracyjne, gotowość do integracji szkolnej, integracja rówieśnicza

Abstract

The article presents the results of the analysis of the readiness of Polish and Ukrainian youth for school integration with their peers with disabilities. 169 students from Ukraine and 170 students from Poland participated in the analysis. The research results showed that there are statistically significant differences between the study groups in terms of the three main dimensions of the analysed integration readiness.

Keywords: integration education, readiness for school integration, peer integration

Name: 013 ETI_No_4_30_Integracja edukacyjna
Size: 1,34 MB
Format: PDF
License: CC BY-SA 4. 0

• 013 ETI No 4/30 Integracja edukacyjna

ZDZISŁAW KAZANOWSKI¹, TETIANA MARTYNIUK ² 

¹ ORCID: 0000-0002-2860-9817, doktor habilitowany, Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, Wydział Pedagogiki i Psychologii, Instytut Pedagogiki, Zakład Socjopedagogiki Specjalnej, Polska 

² ORCID: 0000-0002-9288-8179, doktor, Wschodnioeuropejski Uniwersytet Narodowy im. Łesi Ukrainki w Łucku, Wydział Edukacji Nauczycieli i Pracy Socjalnej, Katedra Pracy Socjalnej i Pedagogiki Szkolnictwa Wyższego, Ukraina 

Streszczenie

Artykuł prezentuje wyniki badania gotowości młodzieży polskiej i ukraińskiej do integracji szkolnej z uczniami z niepełnosprawnością. W analizie wyników uwzględniono narodowość badanej młodzieży oraz jej doświadczenia w kontaktach z rówieśnikami z niepełnosprawnością w okresie edukacji wczesnoszkolnej. Wyniki badań pokazały, iż doświadczanie kontaktów z rówieśnikami z niepełnosprawnością w okresie wczesnej edukacji może być czynnikiem różnicującym dojrzałość badanych uczniów do uczestnictwa w integracyjnych formach kształcenia.

Słowa kluczowe: kształcenie integracyjne, gotowość do integracji szkolnej, integracja rówieśnicza

 
Abstract

The article presents the results of the analysis of the readiness of Polish and Ukrainian youth for school integration with their peers with disabilities. The analysis of the research results took into account the nationality of the surveyed youth and their experience in dealing with peers with disabilities during early childhood education. The research results show that experiencing contact with peers with disabilities during early education can be a factor differentiating the maturity of the surveyed students to participate in inclusive forms of education.

Keywords: integration education, readiness for school integration, peer integration

Name: 014 ETI_No_4_30_Kontakty z niepełnosprawnymi
Size: 1,34 MB
Format: PDF
License: CC BY-SA 4. 0

• 014 ETI No 4/30 Kontakty z niepełnosprawnymi

URSZULA ORDON

ORCID: 0000-0001-9674-321X, doktor habilitowany, profesor UJD, Uniwersytet Jana Dlugosza w Częstochowie, Wydział Pedagogiczny, Instytut Edukacji Przedszkolnej i Szkolnej, Polska 

Streszczenie

Przeobrażenia polityczno-społeczne w Polsce po 1989 r. wpływają na wszystkie obszary życia, nie omijając systemu edukacji. Praca grupy zawodowej zatrudnionej w tym sektorze nabiera szczególnego znaczenia w kontekście zmian dokonujących się nie tylko w gospodarce i technologii, ale i w świecie wartości. Przed nauczycielami stają nowe wyzwania definiowane przez współczesną pedeutologię.
Zmiany systemowe wymuszają przeobrażenia w szkolnictwie wyższym koncentrujące się m.in. na kadrze akademickiej. Od nauczycieli szkół wyższych oczekuje się, iż staną się inicjatorami i architektami przekształceń rzeczywistości edukacyjnej. Powinni oni odznaczać się autorytetem opartym na profesjonalizmie i kompetentności, wykazywać humanistycznie zorientowaną osobowość wyrażającą się opanowaniem umiejętności okazywania szacunku studentom, a także innym partnerom działań edukacyjnych, zdolnością wzbudzania zainteresowania i zjednywania sobie młodych ludzi, twórczą i aktywną postawą oraz odpowiedzialnością. W literaturze pedeutologicznej podkreśla się również rolę nauczyciela szkoły wyższej w kształtowaniu współczesnego systemu wiedzy i wartości, a także w rozwijaniu osobowości studentów. Szczególnie akcentowane są w tym zakresie ich zdolności społeczne i komunikacyjne. 
W niniejszym opracowaniu celem badań jest ustalenie, jakie cechy dotyczące osobowości, profesjonalizmu i postaw nauczyciela akademickiego decydują o jego wizerunku w świadomości studentów kierunku pedagogika, specjalności edukacja przedszkolna i wczesnoszkolna. W badaniach wykorzystano metodę sondażu diagnostycznego z zastosowaniem kwestionariusza ankiety. 

Słowa kluczowe: nauczyciel akademicki, student, pedeutologia 

 Abstract

The social and political transformations in Poland after the year 1989 have influenced all spheres of life, including educational system. The job of the social group working in this sector is particularly important in the light of changes taking place not only in economy and technology, but also in the world of values. Teachers are facing new challenges, which are defined by contemporary pedeutology.
Systemic change requires transformations in higher education, which focus, among others, on academic staff. The university teachers are expected to become initiators and architects of transformations in educational reality. They should be characterized by authority based on professionalism and competence, have humanistic oriented personality, which manifests in the ability to respect students as well as other educational partners. They should be able to create interest among young people and be able to win them over. They should also be characterized by creative and active attitude and responsibility. Pedeutology literature emphasizes also the role of a university teacher in development of contemporary system of knowledge and values, as well as in development of personality of students. Their social and communication skills are particularly emphasized in this scope. 
As far as this publication is concerned, the aim of the study is to determine which features regarding personality, professionalism and attitude of the university teachers are decisive for their image perceived by the students at the faculty of Pedagogy, specialization „Integrated Pre-school and Early School Education”. The research uses the method of diagnostic survey with the use of survey questionnaire.

Keywords: university teacher, student, pedeutology 

Name: 015 ETI_No_4_30_Wizerunek nauczyciela
Size: 1,45 MB
Format: PDF
License: CC BY-SA 4. 0

• 015 ETI No 4/30 Wizerunek nauczyciela

JUSTYNA BOJANOWICZ

ORCID: 0000-0001-6297-2487, doktor, Uniwersytet Technologiczno-Humanistyczny im. K. Pułaskiego w Radomiu, Wydział Filologiczno-Pedagogiczny, Katedra Pedagogiki i Psychologii, Polska 

Streszczenie

Jednym z elementów pracy nad jakością dydaktyki akademickiej jest doskonalenie sposobu oceniania pracy studenta. Pomocne w tym zakresie mogą się okazać założenia oceniania kształtującego. Polega ono na pozyskiwaniu w trakcie nauczania informacji, które pozwolą rozpoznać, jak przebiega proces uczenia się, tak aby wykładowca mógł modyfikować dalsze nauczanie, a student otrzymywał informację zwrotną pomagającą mu się uczyć. Istotną rolę w tym obszarze odgrywają samoocena i ocena koleżeńska. Warunkiem niezbędnym są precyzyjnie określone kryteria oceny pracy studenta.

Słowa kluczowe: kształcenie akademickie, ocenianie kształtujące

Abstract

One of the elements of work on the quality of academic teaching is to improve the way in which student work is assessed. The assumptions of formative assessment may be helpful in this respect. Formative assessment is based on obtaining information during the teaching process, which will allow to recognize the learning process so that the lecturer can modify further teaching and the student receives feedback to help him/her learn. Peer evaluation and self-evaluation play an important role in this area. Precisely defined evaluation criteria are a prerequisite for this.

Keywords: academic education, formative assessment

Name: 016 ETI_No_4_30_Ocenianie kształtujące w
Size: 1,43 MB
Format: PDF
License: CC BY-SA 4. 0

• 016 ETI No 4/30 Ocenianie kształtujące w

JUSTYNA BLUSZCZ

ORCID: 0000-0002-5112-9424, doktor, Akademia Pedagogiki Specjalnej im. M. Grzegorzewskiej w Warszawie, Instytut Pedagogiki, Katedra Pedagogiki Pracy i Andragogiki, Polska 

Streszczenie

Jedną z bardziej skutecznych form inicjowania zmian kompetencji nauczyciela może być obserwacja – zarówno przyjmująca postać hospitacji, jak i obserwacji koleżeńskiej – zwieńczona rzeczową informacją zwrotną (superwizja). Ten rodzaj procesu wspierania kompetencyjnego nauczyciela potrzebuje m.in. przemyślanego narzędzia, dzięki któremu obserwator będzie mógł konstruktywnie odnieść się do wielu aspektów pracy nauczyciela. Doświadczenia polskie i wybranych krajów Unii Europejskiej pokazują, że konstrukcja narzędzi kompetencyjnego wsparcia nauczyciela mimo wspólnych elementów różni się ze względu na specyfikę i miejsce pracy nauczyciela oraz poziom kompetencji zawodowych. Dodatkowo narzędzia, uwzględniając różne interesy polityki zarządzania szkołą, powinny być starannie przemyślanym konstruktem. Doskonalenie tego narzędzia nie jest jednorazowym aktem. Analiza narzędzi hospitacji/obserwacji z różnych krajów Unii Europejskiej z perspektywy kluczowych celów ewaluacji pracy nauczyciela doprowadza do ukrytej konstatacji, że obserwowany nauczyciel odnosi większe korzyści w rozwoju zawodowym, gdy obserwacja jest bardziej życzliwym partnerskim doradzaniem niż przykrą inspekcją przestrzegania procedur nauczania przez nauczyciela. Dotyczy to nauczycieli na każdym etapie rozwoju zawodowego.

Słowa kluczowe: obserwacja klasowa, hospitacja, kompetencje nauczyciela, rozwój zawodowy nauczyciela, współpraca nauczycieli 

Abstract

One of the most effective forms of initiating changes in teacher competences may be an observation – both taking the form of an evaluation visit and a peer observation – ending with factual feedback (supervision). This kind of process of supporting a teacher's competence needs, among others a well thought-out tool thanks to which the observer will be able to constructively address many aspects of the teacher's work. The experience of Polish and selected EU countries shows that the construction of teacher competence support tools, despite common elements, differs due to the specificity and place of work of the teacher and the level of professional competence. In addition, the tools taking into account the different interests of school management policy should be a carefully thought-out construct. Improving this tool is not a one-time act. Analysis of tools for evaluation visits/peer observations from various EU countries, from the perspective of the key objectives of teacher evaluation, leads to the implicit conclusion that the observed teacher benefits more in professional development when observation is more benevolent partner counseling than unpleasant inspection of teacher compliance with teaching procedures. This applies to teachers at every stage of their professional development.

Keywords: classroom observation, evaluation visit, teacher’s competencies, teacher's professional development, class teacher cooperation

Name: 017 ETI_No_4_30_Obserwacja klasowa jako
Size: 1,37 MB
Format: PDF
License: CC BY-SA 4. 0

• 017 ETI No 4/30 Obserwacja klasowa jako

MAŁGORZATA PIETRZYCKA

ORCID: 0000-0003-0151-0558, Magister, Uczelnia Państwowa im. Jana Grodka w Sanoku, Instytut Społeczno-Artystyczny, Zakład Pedagogiki, Polska 

Streszczenie

W artykule skupiono się na wyjaśnieniu terminów kultura organizacyjna przedszkola i kultura organizacyjna dyrektora przedszkola, analizie definicji kapitału społecznego, jego determinantów, składników. Szczególną uwagę zwrócono na kapitał społeczny współczesnego przedszkola, którym są nauczyciele i rodzice. Przeanalizowano te czynności dyrektora, które wynikają z pełnionych przez niego obowiązków i równocześnie oddziaływują na budowanie kapitału społeczności lokalnej.

Słowa kluczowe: dyrektor, kultura organizacyjna dyrektora przedszkola, przedszkole, edukacja, wychowanie, odpowiedzialność, kapitał społeczny

Abstract

The article focuses on explaining the term organizational culture of the kindergarten, the organizational culture of the kindergarten director, analyzing the definition of social capital, its determinants and components. Special attention was paid to the social capital of modern kindergarten, which are teachers and parents. Furthermore, those of director's activities were analyzed, which result from his duties and at the same time affect building of a local community social capital.

Keywords: headmistress, organizational culture of the kindergarten director, kindergarten, education, upbringing, responsibility, social capital

Name: 018 ETI_No_4_30_Kultura organizacyjna
Size: 1,36 MB
Format: PDF
License: CC BY-SA 4. 0

• 018 ETI No 4/30 Kultura organizacyjna

OLGA PETROVSKAYA¹, DMITRO PAVLENKO²,  DMITRO ZAIETS³ 

¹ ORCID: 0000-0002-4902-0032, PhD student of the Department of adult education of the National Academy of Sciences of Ukraine. M.P. Drahomanova, Ukraine

² ORCID: 0000-0002-1310-738X, postgraduate student of adult education department National Pedagogical Drahomanov University, Ukraine

³ ORCID: 0000-0002-8271-5899, PhD student of adult education department National Pedagogical Drahomanov University, Ukraine 

Abstract

Based on literary sources and scientific articles on pedagogy and also guided by the results of our own pedagogical experience we substantiated the importance of the teaching program implementation through the content lines of the different subjects through the project activity realization during the education period in order to form the key competencies responsible for students’ socialization, active personal formation and ease of adaptive period of teenagers’ transition into adulthood. The research emphasizes on the dominant role of the cross-cutting project activity as a method of knowledge obtainment in the research process during the implementation of the concept of the New Ukrainian school and the importance of the project activity organization form and method correction.

Keywords: project activities, competence, Generation Z, integration, through content lines, socialization

Name: 019 ETI_No_4_30_Project Management of
Size: 1,27 MB
Format: PDF
License: CC BY-SA 4. 0

• 019 ETI No 4/30 Project Management of

GANNA KASHYNA¹, KARINA NAZAROVA²,  VALENTINA BURAK³

¹ ORCID: 0000-0002-2829-9847, Candidate of Pedagogical Sciences, Associate Professor; Associate Professor, Department of Adult Education; National Pedagogical Drahomanov University, Ukraine

² ORCID: 0000-0002-0133-7364, Doctor of Economics-Professor, Head if Department of Financial Analisys and Audit, Ukraine

³ ORCID: 0000-0001-9085-9000, PhD student of adult education department Dragomanov National Pedagogical University, Ukraine 

Abstract

The research deals withthe analysis of the results of experimental work on the problem of development of technology teachers’scientific and natural competence in the postgraduate education system in the conditions of modern processes of education informatization. Itdescribes the main results of the technology teachers’ scientific and naturaltraining study in the postgraduate education system by means of information and technological support.On this basis it is concluded that the effective knowledge and skill masteringis provided dueto the usageof information and technological support in the postgraduate pedagogical education system.

Keywords: science-natural training, technology teacher, postgraduate education, information and communication support 

Name: 020 ETI_No_4_30_Development of Scientific
Size: 1,20 MB
Format: PDF
License: CC BY-SA 4. 0

• 020 ETI No 4/30 Development of Scientific

JAROMÍR BASLER

ORCID: 0000-0002-3392-4256, Titel der wissenschaftlichen: Pädagogik, Palacky-Universität, Pädagogische Fakultät, Institut für technische und IT-Bildung, Tschechische Republik 

Zusammenfassung des Artikels

Der vorgelegte Artikel fasst ausgewählte bisherige Erkenntnisse aus dem Bereich der Pädagogik zusammen, wobei der Schwerpunkt auf den Begriff des Lehrers und auf seine sozialpädagogischen Rollen gelegt wird. Das Hauptziel des Beitrages besteht in der Durchführung der theoretischen Analyse des Begriffs des Lehrers, der Typologie des Lehrers und seiner sozialen Rollen. Im Rahmen der Metaanalyse wurde festgestellt, dass die Berufsgruppe der Lehrer sehr differenziert ist, ebenso wie die Wahrnehmung des Begriffs des Lehrers. Ferner wurde festgestellt, dass der Lehrerberuf viele soziale Rollen umfasst, die der Lehrer zu vertreten hat, und in diesem Zusammenhang können wir den Lehrerberuf zu Berufen zählen, die hohe Ansprüche an den Menschen stellen.

Schlüsselwörter: Lehrer, soziale Rolle des Lehrers, Typologie des Lehrers, Metaanalyse

Abstract

The presented article summarizes the selected current knowledge from the field of pedagogy with focus on the concept of the teacher and their social pedagogical role. The main aim of the paper is to carry out a theoretical analysis of the concept of the teacher, the teacher’s typology and their social roles. In the meta-analysis it has been found that the professional group of teachers is very differentiated as well as the understanding of the concept of the teacher. Furthermore, it has been found that the profession of the teacher includes many social roles that the teacher has to represent and in this context we can classify the teaching profession as one that places high demands on a man.

Keywords: teacher, teacher's social role, teacher’s typology, meta-analysis

Name: 021 ETI_No_4_30_Begriff des Lehrers
Size: 1,42 MB
Format: PDF
License: CC BY-SA 4. 0

• 021 ETI No 4/30 Begriff des Lehrers

JOANNA WRÓTNIAK

ORCID: 0000-0002-0492-4396, doktor, Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej, Wydział Pedagogiki i Psychologii, Instytut Pedagogiki, Zakład Teorii Wychowania, Polska 

Streszczenie

Problem nieśmiałości wydaje się być pomijany w szerokiej dyskusji dotyczącej problematyki wychowania. Wiedza wychowawców dotycząca tej tematyki warunkuje w pewnym zakresie efektywność podejmowanych działań edukacyjnych. Celem badań było poznanie opinii nauczycieli na temat trudności w pracy z dzieckiem nieśmiałym. Materiał empiryczny zebrano wykorzystując kwestionariusz ankiety własnej konstrukcji zawierający pytania z kafeterią półotwartą oraz otwartą.

Słowa kluczowe: dziecko nieśmiałe, trudności, nauczyciel

Abstract

The problem of shyness seems to have been overlooked in the broad discussion of the issue of upbringing. The knowledge of educators on this issue determines to some extent the effectiveness of the educational activities undertaken. The aim of the research was to discern the teachers’ opinions on the difficulties in working with a shy child. Empirical material was collected using a self- -created questionnaire containing semi-open-ended and open-ended questions.

Keywords: shy child, difficulties, teacher

Name: 022 ETI_No_4_30_Trudności w pracy
Size: 1,36 MB
Format: PDF
License: CC BY-SA 4. 0

• 022 ETI No 4/30 Trudności w pracy

JANUSZ MIĄSO

ORCID: 0000 0002 2055 0152, doktor habilitowany, profesor UR, Uniwersytet Rzeszowski, Kolegium Nauk Społecznych, Instytut Pedagogiki, Katedra Pedagogiki Medialnej, Polska 

Streszczenie

Szybko i natychmiast – tak można spokojnie określić aktualną sytuację społeczną, której główną siłą napędową jest technokracja, gdzie nowe media to baza wszelkich przemian. Przemiany te dotykają każdą sferę życia człowieka, przynoszą wiele udogodnień i radości, ale równocześnie wiele smutków i trudności. Zadaniem pedagogiki medialnej jest wnikliwie diagnozować, krytycznie i konstruktywnie analizować i poszukiwać rozwiązań, które pomogą nowe media wykorzystywać ku poprawie jakości życia. Na pewno człowiek, aby wytrzymał szalone tempo życia i aby cyberchoroby nie zniszczyły jego sfery fizycznej, a szczególnie psychicznej, potrzebuje koniecznie zatrzymania, potrzebuje wyciszenia, potrzebuje koncentracji, która jawi się jak powietrze, bez którego nie ma życia.

Słowa kluczowe: medialna kultura szybkości, sztuka koncentracji

 
Abstract

You can easily and quickly determine the current social situation, whose main driving force is technocracy, where new media is the basis for all changes. These changes affect every sphere of human life, bring many amenities and joy, but also many sorrows and difficulties. The task of media pedagogy is to thoroughly diagnose, critically and constructively analyze and seek solutions that will help new media use to improve the quality of life. Certainly, to endure the crazy pace of life and that cyber-illnesses do not destroy its physical and especially mental sphere, it needs to be stopped, it needs silence, and it needs concentration that appears as the necessary air for life without life.

Keywords: media culture of speed, art of concentration  

Name: 023 ETI_No_4_30_Medialna kultura szybkości
Size: 1,42 MB
Format: PDF
License: CC BY-SA 4. 0

• 023 ETI No 4/30 Medialna kultura szybkości

MARTA WROŃSKA 

ORCID: 0000-0002-2931-5511, doktor habilitowany, profesor UR, Uniwersytet Rzeszowski, Kolegium Nauk Społecznych, Instytut Pedagogiki, Polska

Streszczenie

Konwergencja mediów i rozwiązań medialnych wpływa na sposób korzystania przez młodzież z urządzeń cyfrowych i aplikacji im dedykowanych. Nowa digitalna rzeczywistość kształtuje kolejne zjawisko społeczne, jakim jest blogging, który tworzy specyficzną kulturę komunikacji. W dobie cyfrowych technologii oraz dostępu do wielu programów sieciowych współczesne pokolenie młodych odczuwa potrzebę bycia online, chce mieć szybki dostęp do informacji, a także może je samodzielnie zamieszczać w internecie. W artykule opisano tylko jedną formę medialną, jaką jest blog, i tę uczyniono przedmiotem eksploracji. Głównym celem badań było pozyskanie opinii respondentów na temat blogów jako popularnej formy komunikacji w cyberprzestrzeni. Szczegółowa diagnoza badanego zjawiska była możliwa dzięki sformułowaniu czterech problemów badawczych. Wykorzystano metodę sondażu diagnostycznego. Dla respondentów biorących udział w badaniu skonstruowano autorskie narzędzie empiryczne, które umieszczono online na stronie survio.com/pl.

Słowa kluczowe: blogi, konwergencja mediów, kultura konwergencji, wyniki badań własnych 

Abstract

The convergence of media and media solutions affects the way young people use digital devices and applications dedicated to them. The new digital reality shapes another social phenomenon – blogging, which creates a specific culture of communication. In the era of digital technologies and access to many network programs, the modern generation of young people feels the need to be online, wants to have quick access to information and can also post it on the Internet themselves. The article describes only one media form, which is a blog, and this form has been explored. The main goal of the research was to obtain respondents' opinions on blogs as a popular form of communication in cyberspace. A detailed diagnosis of the studied phenomenon was possible thanks to the formulation of four research problems. The diagnostic survey method was used. A proprietary empirical tool was constructed for respondents participating in the study, which was placed online at survio.com/pl.

Keywords: blogs, media convergence, convergence culture, own research results

Name: 024 ETI_No_4_30_Blogi jako forma
Size: 329 KB
Format: PDF
License: CC BY-SA 4. 0

• 024 ETI No 4/30 Blogi jako forma

DOMINIK BORATYN

ORCID: 0000-0003-2335-7515, magister, Uniwersytet Rzeszowski, Instytut Nauk o Polityce, Polska 

Streszczenie

Artykuł porusza tematykę aktywności rad młodzieżowych na portalu społecznościowym Facebook. Badaniom poddane zostały facebookowe strony rad młodzieżowych ze wszystkich miast wojewódzkich w Polsce. Celem publikacji jest zweryfikowanie, na jaką skalę rady młodzieżowe prowadzą aktywną działalność w zakresie komunikacji społecznej z wykorzystaniem Facebooka, a także analiza treści zamieszczonych na badanych stronach oraz odpowiedź na pytanie, czy rady młodzieżowe aktywnie zabiegają o informowanie społeczności lokalnej o swoich działaniach.

Słowa kluczowe: rady młodzieżowe, Facebook, społeczność lokalna, nowe media

 
Abstract

The following paper discusses the issue of Youth Council activity on the social networking site Facebook. The Facebook pages of Youth Councils from all voivodeship cities in Poland were subjected to research. The article verifies the extent to which Youth Councils are active in the field of social communication with the use of Facebook. The paper also intends to explore the content posted on the selected websites and answer the question of whether Youth Councils are actively seeking to inform the local communities about their activities.

Keywords: Youth Councils, Facebook, local community, new media

Name: 025 ETI_No_4_30_Aktywność rad młodzieżowych
Size: 1,36 MB
Format: PDF
License: CC BY-SA 4.0

• 025 ETI No 4/30 Aktywność rad młodzieżowych

MAŁGORZATA ORŁOWSKA

ORCID: 0000-0003-1851-0335, doctor habilitowany, professor nadzwyczajny, Akademia WSB w Dąbrowie Górniczej, Wydział Stosowanych Nauk Społecznych, Katedra Pedagogiki, Polska 

Streszczenie

Partycypacja społeczna współcześnie zmusza wszystkich do życia i komunikacji wirtualnej. Kto jej nie podejmuje, staje się wykluczony. Na tej kanwie narosło wiele stereotypów i uprzedzeń, w tym powszechny o wykluczeniu seniorów ze względu na wiek. Tymczasem nie jest to do końca prawda. W poniższym dyskursie autor przytacza fakty i polemizuje z istniejącym mitem.

Słowa kluczowe: wykluczenie cyfrowe, seniorzy

Abstract

Social participation now forces everyone to live and communicate in a virtual way. Whoever does not take it becomes an excluded person. A lot of stereotypes and prejudices arose on this canvas, including the universal about the exclusion of seniors because of their age. Meanwhile, this is not entirely true. In the discourse below, the author cites facts and argues with the existing myth.

Keywords: digital exclusion, seniors

Name: 026 ETI_No_4_30_E-senior
Size: 1,44 MB
Format: PDF
License: CC BY-SA 4. 0

• 026 ETI No 4/30 E-senior

PAULINA FORMA

ORCID: 0000-0001-5634-9250, doktor habilitowany, profesor UJK, Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach, Wydział Pedagogiczny i Artystyczny, Instytut Pedagogiki i Psychologii, Zakład Pedagogiki Społecznej, Polska 

Streszczenie

Przedmiotem analizy w prezentowanym artykule jest refleksja nad zjawiskiem sharentingu (upowszechniania przez rodziców informacji i wizerunku dotyczących swoich dzieci na łamach portali społecznościowych) odniesiona do opinii użytkowników internetu. Kontekst zmian aktywności rodziców uwidocznia w mojej ocenie również nową funkcję społeczną pedagoga jako organizatora sieci informacji o zagrożeniach wynikających z niewłaściwego postępowania w mediach społecznościowych oraz twórcypowiązań pomiędzy różnymi instytucjami publicznymi i niepublicznymi zajmującymi się dobrem dziecka.

Słowa kluczowe: sharenting, media społecznościowe, rola pedagoga społecznego, dobro dziecka

Abstract

The subject of the analysis in the presented article is the reflection on the phenomenon of sharenting (dissemination of information and image of their children on the pages of social media by the parents) related to the opinion of Internet users. The context of changes in parental activity, in my opinion, also reveals the new social function of the pedagogue as the organizer of the information network on the dangers of improper conduct in social media and the creation of links between various public and private institutions dealing with the child's good.

Keywords: sharenting, social media, the role of a social pedagogue, the good of the child

Name: 027 ETI_No_4_30_Internetowa wizualizacja
Size: 1,34 MB
Format: PDF
License: CC BY-SA 4. 0

• 027 ETI No 4/30 Internetowa wizualizacja

JOANNA KANDZIA

ORCID: 0000-0001-6660-8527, doktor, Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego, Szkoła Nauk Ścisłych UKSW, Wydział Matematyczo-Przyrodniczy, Polska

Streszczenie

Artykuł jest raportem z przeprowadzonego przez autorkę projektu współfinansowanego ze środków Narodowego Centrum Badań i Rozwoju ze środków europejskich WND-POWR.03.01.00-00- -U055/17-01 pt. „Z technologią informacyjną do matematyczno-przyrodniczej krainy”. Był on dedykowany uczniom klas VIII szkoły podstawowej w Warszawie. Głównym jego celem było podniesienie/rozwój kompetencji ogólnorozwojowych w zakresie nauk matematyczno-przyrodniczych w ścisłej korelacji z technologiami informacyjnymi, związanych z poprawnym argumentowaniem, krytycznym i samodzielnym myśleniem, logiką i heurystyką. Przedstawiono krótką charakterystykę projektu oraz analizę przyrostu wiedzy uczniów w zakresie fizyki, informatyki i matematyki.

Słowa kluczowe: e-learning, platforma Moodle, matematyka, fizyka, informatyka, projekt edukacyjny, technologia informacyjna

 
Abstract

The article is a report on the project carried out by the author co-financed by the National Center for Research and Development from European funds WND-POWR.03.01.00-00-U055/17-01 entitled: With information technology to the mathematical and natural land. It was dedicated to eighth grade students of elementary school in Warsaw. The main goal was to increase/develop general development competences in the field of mathematics and natural sciences in close correlation with information technologies related to correct argumentation, critical and independent thinking, logic and heuristics. Short project characteristics and analysis of students’ knowledge growth in physics, computer science and mathematics were presented.

Keywords: computer science, educational project, e-learning, information technology, mathematics, Moodle platform, physics

Name: 028 ETI_No_4_30_Z technologią informacyjną
Size: 1,35 MB
Format: PDF
License: CC BY-SA 4. 0

• 028 ETI No 4/30 Z technologią informacyjną do

ANNA DZIAMA

ORCID: 0000-0002-5788-8587, doktor, University of Rzeszów, Poland

Abstract

Understanding the complexity of a teacher and its role in modern society is vitally important for the advancement in education. The aim of this research paper is to introduce the concept of cultural linguistics and to determine the impactsand the broad understanding of the role of a teacher, referredin this article as the pedagogue in the era of information and communication technology. Evidence suggest that there is a growing need to reestablish the position of a pedagogue which is one of the most important factors in the proper approach to the use of technology in modern schools. To recognize this role, the fundamentals of cultural linguistics and its schemes will be used to highlight the need for further research. A number of cross-sectional studies has accentuated the problem of digital technology in the classroom and the role/scheme of a pedagogue (Palmer, 1996; Ceratto Pargman, 2019; Sharifian, 2011, 2017). This study identified the key elements of a pedagogue and presented a sample of exercises that can be used by a teacher to utilities the digitalization of schools.

Keywords: : pedagogue, digital technology, information technology, education, cultural linguistics 

Name: 029 ETI_No_4_30_A Computer Tech
Size: 1,40 MB
Format: PDF
License: CC BY-SA 4. 0

• 029 ETI No 4/30 A Computer Tech

SŁAWOMIR RĘBISZ

ORCID: 0000-0002-2458-0842, doktor, Uniwersytet Rzeszowski, Kolegium Nauk Społecznych, Instytut Pedagogiki, Katedra Pedagogiki Medialnej i Szkolnej, Polska 

Streszczenie

Celem niniejszego artykułu jest ukazanie rozkładu afiliacji geograficznej członków rad redakcyjnych (editorial board) wybranych 10 najwyżej sklasyfikowanych czasopism z Europy Wschodniej z obszaru Education według wskaźnika SCImago Journal Rank w 2018 r. Jako metodę pomiaru potencjału analizowanych czasopism wybrano bibliometrię. Ponadto zastosowano analizę źródeł zastanych. Z danych zawartych w portalu SCImago wynika, że wśród 10 wyselekcjonowanych pism znajdowało się: 3 periodyki rosyjskie, po 2 polskie, litewskie i słoweńskie oraz 1 czasopismo serbskie. Liczebność składów rad redakcyjnych była zróżnicowana i wahała się od 13 do 54 osób. Wszystkich członków wspomnianych rad było 357 i pochodzili oni łącznie z 55 państw, w tym w stopniu największym z Europy (71,75%), Azji (12,53%), Ameryki Północnej (8,55%), Australii i Oceanii (2,63%), Ameryki Południowej (1,97%) oraz Ameryki Środkowej i Afryki (po 1,31%). Dostrzegalne jest znaczne umiędzynarodowienie rad redakcyjnych badanych pism, przy czym Amerykanie są jedyną nacją, która występowała w radach redakcyjnych wszystkich analizowanych czasopism.

Słowa kluczowe: SCImago Journal Rank (SJR), rada redakcyjna, ranking czasopism, Europa Wschodnia 

Abstract

The aim of this article is showing the distribution of geographical affiliation of the members of editorial boards, selected 10 highest ranked journals from Eastern Europe, from the Education area, according to the SCImago Journal Rank index, in 2018. Bibliometric was chosen as the method of measuring the potential of the analysed journals. In addition, the analysis of existing sources was used. Data from the SCImago portal show that from the 10 selected journals there were: 3 Russian, 2 Polish, Lithuanian and Slovenian periodicals and 1 Serbian journal. The number of editorial boards members varied and ranged from 13 to 54 people. All the members of the above-mentioned editorial boards were 357, and they came from 55 countries in total, including, to the greatest extent, from Europe (71.75%), then from Asia (12.53%), North America (8.55%), Australia and Oceania (2.63%), South America (1,97%), and Central America and Africa (1.31% each). The significant internationalisation of the editorial boards of surveyed journals is noticeable, with the Americans being the only nation to appear on the editorial boards of all the surveyed periodicals.

Keywords: SCImago Journal Rank (SJR), editorial board, journal ranking, Eastern Europe 

Name: 030 ETI_No_4_30_Geograficzny rozkład afiliacji
Size: 1,37 MB
Format: PDF
License: CC BY-SA 4. 0

• 030 ETI No 4/30 Geograficzny rozkład afiliacji

IULIIA SIEKUNOVA

ORCID: 0000-0003-1346-3322, PhD, associate professor of department of history and political science, National University of Life and Environmental Sciences of Ukraine, Ukraine 

Abstract

In the article, the authors reviewed the main areas of cooperation between Ukraine and the Republic of Poland, highlighted the problematic points and prospects for the further development of bilateral relations of these states in the future. The reasons for the aggravation of the international relationships of the two countries are clearly marked, which mainly boil down to historical conflicts. This obvious problem lies in the different views of the two countries on the tragic past and political history. But the authors analyzed an equally important issue of migration and employment, national consciousness and domestic issues, issues of border and visa-free regime. It was determined that the problem partially also lies in the fact that in the past, trust between states was lost and so far the parties are not able to establish communication to solve these problems. It is proved that this crisis period should not be perceived as the termination of interconnections, but only as an indicator of the development and dynamics of relations between states.

Keywords: International relations, Volyn tragedy, OUN, UPA, “Revolution of dignity”, party “Law and Justice”, labor emigration, xenophobia, genocide, national consciousness, visa-free regime, investments, European Union, integration.

Name: 031 ETI_No_4_30_Problem Pages
Size: 1,26 MB
Format: PDF
License: CC BY-SA 4. 0

• 031 ETI No 4/30 Problem Pages

OKSANA VOITOVSKA¹, SVITLANA TOLOCHKO²,  NATALIIA RIDEI³ 

¹ ORCID: 0000-0002-1814-5895, PhD, Associate Professor, National Pedagogical Dragomanov University, Kyiv, Ukraine

² ORCID: 0000-0002-9262-2311, PhD, Associate Professor, National Pedagogical Dragomanov University, Kyiv, Ukraine

³ ORCID: 0000-0002-5553-059X, Doctor of Pedagogical Sciences, professor of Adult Education Department, National Pedagogical Dragomanov University, Kyiv, Ukraine 

Abstract

On the basis of the analysis of scientific literature the concept of teacher’s professional competence, professional and pedagogical culture as important and inalienable components of his/her professionalism is considered in the article. The components of teacher’s pedagogical culture, its features, levels of formation and classification of teacher’s pedagogical values are analyzed.

Keywords: professional and pedagogical culture, professional competence, pedagogical values 

Name: 032 ETI_No_4_30_Professional and Pedagogical
Size: 1,33 MB
Format: PDF
License: CC BY-SA 4. 0

• 032 ETI No 4/30 Professional and Pedagogical

OKSANA TONKHA¹, NATALIIA MEHBALIYEVA²,  OKSANA NAGORNIUK³, NADIYA MINYALO⁴ 

¹ Doctor of Agricultural Sciences, Professor, Dean of the Agrobiological Faculty of the National University of Life and Environmental Sciences of Ukraine, Ukraine

² ORCID: 0000-0002-8277-1655, Postgraduate of the department methods teaching and management of educational institutions of the University of Life and Environmental Sciences of Ukraine, Ukraine

³ ORCID: 0000-0002-6694-9142, Dr PhD in Agriculture Science (ecology), associate professor, Senior Research Fellow Department of Training of Scientific Personnel and methodological and Information Support, Institute of Agroecology and Environmental Management National Academy of Agrarian Sciences of Ukraine, Ukraine

⁴ Postgraduate of the department of Agrosphere Ecology and Environmental Control of the University of Life and Environmental Sciences of Ukraine, Ukraine

Abstract

The article gives a theoretical analysis of the problem of professional adaptation of future specialists-agrarians during their studying in the institutions of higher education. It is singled out the psychological, sociological, socio-pedagogical and pedagogical approaches to the research problem. The correlation between the leading categories of pedagogy and the concept of professional adaptation within the framework of the pedagogical approach to the problem of professional adaptation of future agronomists in the process of studying is established.

Keywords: higher vocational education, professional adaptation of future agronomists, Bologna process, psychological and pedagogical problems

Name: 033 ETI_No_4_30_Professional Adaptation
Size: 1,44 MB
Format: PDF
License: CC BY-SA 4. 0

• 033 ETI No 4/30 Professional Adaptation

KATARZYNA KLIMKOWSKA

ORCID: 0000-0001-6388-274X, doktor habilitowany, profesor UMCS, Uniwersytet Marii Curie- -Skłodowskiej, Wydział Pedagogiki i Psychologii, Instytut Pedagogiki, Zakład Pedagogiki Pracy i Andragogiki, Polska 

Streszczenie

Celem niniejszego opracowania jest analiza trudności w funkcjonowaniu zawodowym doświadczanych przez młode osoby. W artykule autorka dokonuje analizy badań ilościowo- -jakościowych szeroko rozumianego funkcjonowania społeczno-zawodowego studentów różnych kierunków społecznych i humanistycznych, które prowadziła od 2004 r. 
Wyniki badań ukazały, że z jednej strony trudności doświadczane przez osoby młode związane są wprost ze specyfiką okresu życia i prawdopodobnie zostaną pokonane w miarę dojrzewania w dorosłości. Z drugiej strony część trudności związanych stricte z funkcjonowaniem w pracy dotyczy niepełnej wiedzy młodych osób odnośnie do tego, jakie praktyki w miejscu pracy można uznać za dopuszczalne, a które można określić mianem nadużyć czy wręcz patologii. Artykuł kończą wskazania do praktyki ukierunkowanej na rozwijanie w studentach kompetencji do radzenia sobie z sytuacjami trudnymi w pracy.

Słowa kluczowe: wczesna dorosłość, wyłaniająca się dorosłość, funkcjonowanie zawodowe, praca, studenci

Abstract

The aim of this study is to analyse difficulties in professional functioning experienced by young people. In the article the author makes a secondary analysis of quantitative and qualitative research on the broadly understood socio-professional functioning of students of social sciences and humanities, which she has been conducting since 2004.
The research results showed that, on the one hand, the difficulties experienced by young people are directly related to the specificity of the developmental period they are going through and will probably be overcome as they mature in adulthood. On the other hand, some of the difficulties strictly connected with functioning at work are related to the incomplete knowledge on the part of young people as to which practices in the workplace can be considered acceptable and which can be described as abusive or even pathological. The article ends with recommendations for practical actions aimed at developing students’ competence in coping with adversities at work.

Keywords: early adulthood, emerging adulthood, professional functioning, work, students

Name: 034 ETI_No_4_30_Trudności w funkcjonowaniu
Size: 1,34 MB
Format: PDF
License: CC BY-SA 4. 0

• 034 ETI No 4/30 Trudności w funkcjonowaniu

MARTA CIESIELKA

ORCID: 0000-0001-6388-274X, Doktor inżynier, AGH Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica, Wydział Inżynierii Metali i Informatyki Przemysłowej, Polska 

Streszczenie

W artykule opisano główne założenia i zasady analizy SWOT. Zaprezentowano możliwości zastosowania tej metody w planowaniu perspektywy zawodowej młodzieży, a także opisano rezultaty wprowadzenia tego rozwiązania w praktyce szkolnej.

Słowa kluczowe: SWOT analiza, orientacja zawodowa

 
Abstract

The article describes the main assumptions and principles of SWOT analysis. The possibilities of using this method in planning the youth’s professional perspective were presented, and the results of introducing this idea in school practice were described.

Keywords: SWOT analysis, professional orientation, vocational orientation

Name: 035 ETI_No_4_30_Osobista analiza SWOT
Size: 1,59 MB
Format: PDF
License: CC BY-SA 4. 0

• 035 ETI No 4/30 Osobista analiza SWOT

OKSANA KONDUR¹, NATALIIA RIDEI²,  YEVHEN KUZMENKO³ 

¹ ORCID: 0000-0001-9342-1127, PhD in Physics and Mathematics, Dean of the Teacher's Training Department of the Vasyl Stefanyk Precarpathian National University, Ukraine

² ORCID: 0000-0002-5553-059?, Doctor of pedagogical sciences, professor of adult education department; Dragomanov National Pedagogical University, Ukraine

³ ORCID: 0000-0002-0951-0205, PhD student of adult education department National Pedagogical Drahomanov University, Ukraine 

Abstract

The article substantiates the existence of a social contract for highly qualified specialists, professionals in quality management in the HEF. On the basis of the introduced definition “model of professional training of future specialists ineducation quality in HEF”, the structural and functional model of the system of professional training of such specialists was developed. The training of quality management professionals is based on the international principles of technical regulation in the fields of education, science and innovation, which determines the application of the ISO standards metric. A two-faceted methodology for organizing the professional training of quality specialists in the HEF is proposed.

Keywords: vocational training, quality of education, quality management, institution of higher education, architectonics of the educational and scientific system

Name: 036 ETI_No_4_30_Formation of Management
Size: 1,26 MB
Format: PDF
License: CC BY-SA 4. 0

• 036 ETI No 4/30 Formation of Management

YURII BOGUTSKYI¹, OLEKSANDR KOZLIUK²,  NATALIIA RIDEI³ 

¹ ORCID: 0000-0003-2485-6711, postgraduate student of adult education department National Pedagogical Drahomanov University, Ukraine

² ORCID: 0000-0003-4993-1909, PhD student of adult education department National Pedagogical Drahomanov University, Ukraine

³ ORCID: 0000-0002-5553-059?, Doctor of pedagogical sciences, professor of adult education department; Dragomanov National Pedagogical University, Ukraine

Abstract

The article deals with the axiological analysis of the terminology apparatus of the general interpretation of the system and its properties; classification features of types of systems; systematic methodology of general, specific, and, in fact, scientific principles and methodological approaches, methodology of system management.

Keywords: system, system methodology, organizational architecture of management, its efficiency, system-forming factors 

Name: 037 ETI_No_4_30_Methodology of System
Size: 1,19 MB
Format: PDF
License: CC BY-SA 4. 0

• 037 ETI No 4/30 Methodology of System

VLADISLAVA LUBARETS¹, SVITLANA LITOVKA-DEMENINA²,  VIKTIRIA NEHODENKO³ 

¹ ORCID: 0000-0001-8238-1289, PhD of Pedagogical Sciences, associate professor at the department of management and innovative technologies, social and cultural activities, National Pedagogical Dragomanov University, Ukraine

² ORCID: 0000-0002-1545-9071, PhD student of adult education department National Pedagogical Drahomanov University, Ukraine

³ ORCID: 0000-0001-6873-2011, Doctor of Economics, Lecturer in the Department of Financial Analysis and Auditing at Kyiv National University of Trade and Economics, Ukraine 

Abstract

The article deals with the relevance of transformational digitalization processes of the economy and education in Ukraine and in the world. It has been found out that the peculiarities of the information and educational environment lead to the requests for training the participants of the educational center on the usage of science-intensive educational information technologies. Designing the educational environment for the future sociocultural activity managers involves the development of technology to prepare them for the educational and scientific space organization and digitization.

Keywords: vocational training, future manager of socio-cultural activity, information and educational environment, institutions of higher education

Name: 038 ETI_No_4_30_Sociocultural Activity
Size: 1,28 MB
Format: PDF
License: CC BY-SA 4. 0

• 038 ETI No 4/30 Sociocultural Activity

NATALIIA TYTOVA¹, OKSANA KATSERO²,  VALENTINA YATSENKO³ 

¹ ORCID: 0000-0002-9415-4427, Ph.D., Associate Professor, Department of theory and methodology of vocational training Dragomanov National Pedagogical University, Ukraine

² ORCID: 0000-0002-5347-5996, PhD student of adult education department; Dragomanov National Pedagogical University, Ukraine

³ ORCID: 0000-0002-3300-9533, PhD student of adult education department Dragomanov National Pedagogical University, Ukraine

Abstract

In the article substantiation of theoretical and methodological foundations of professional training of teachers of vocational training in ZVO, the system of their psychological and pedagogical training was developed and experimentally tested.

Keywords: vocational training teachers, vocational training, psychological and pedagogical training, information student-centered portable environment, educational process 

Name: 039 ETI_No_4_30_Psychological-Pedagogical
Size: 1,20 MB
Format: PDF
License: CC BY-SA 4. 0

• 039 ETI No 4/30 Psychological-Pedagogical

GABRIELA SZCZEPANIK¹, WOJCIECH WALAT² 

¹ Studentka, Kolegium Nauk Społecznych, Uniwersytet Rzeszowski, Polska

² ORCID: 0000-0002-3158-1923, doktor hailitowany, profesor UR, Uniwersytet Rzeszowski, Kolegium Nauk Społecznych, Zakład Dydaktyki Ogólnej i Systemów Edukacyjnych, Polska 

Streszczenie

Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie sytuacji studiujących osób niepełnosprawnych oraz tego, w jaki sposób postrzegana jest ta grupa studentów przez ich rówieśników na Uniwersytecie Rzeszowskim. Aby tego dokonać, niezbędne jest wyjaśnienie i przeanalizowanie pojęcia niepełnosprawność. Pokazane jest także historyczne odniesienie do tego terminu, by na końcu móc stwierdzić, że osoba niepełnosprawna to nie tylko jednostka chora, ale przede wszystkim wartościowy członek całej naszej społeczności. Następnym krokiem jest przedstawienie danych z kilku poprzednich lat dotyczących liczby studiujących osób niepełnosprawnych na uniwersytetach w całej Polsce. Jak wynika z zebranych danych, co roku przybywa ich coraz więcej, a to dlatego, że dzisiejsze uczelnie wyższe są bardziej przyjazne grupie osób z niepełnosprawnością, głównie przez skuteczne próby likwidowania barier architektonicznych. W trzeciej części opisujemy wyniki ankiety przeprowadzonej wśród studentów Uniwersytetu Rzeszowskiego i analizujemy otrzymane wyniki. W podsumowaniu formułujemy wnioski znaczące dla teorii i praktyki edukacyjnej.

Słowa kluczowe: osoby niepełnosprawne, studia wyższe, dydaktyka szkoły wyższej.

Abstract

The aim of this article is to present the situation of students with disabilities and how this group of students is perceived by their peers at the University of Rzeszów. In order to do this, it is necessary to clarify and analyze the concept of disability. There is also a historical reference to this term in order to conclude that a person with a disability is not only a disabled person, but above all a valuable member of our entire community. The next aim and step of this research paper is to present the data from the previous years concerning the number of students with disabilities studying at universities all over Poland. According to the collected data, every year there are more and more of them, because today's universities are more friendly to a group of people with disabilities, mainly due to effective attempts to eliminate architectural barriers. The third part of this article presents and describes the results of the survey conducted among students of the University of Rzeszów and the analysis of the obtained results. In summary, we formulate conclusions that are significant for the theory and practice of education.

Keywords: persons with disabilities, university studies, university education 

Name: 040 ETI_No_4_30_Studiujące osoby
Size: 347 KB
Format: PDF
License: CC BY-SA 4. 0

• 040 ETI No 4/30 Studiujące osoby

ANNA CZERWONKA¹, WALDEMAR LIB² 

¹ Studentka, Kolegium Nauk Społecznych, Uniwersytet Rzeszowski, Polska

²  ORCID: 0000-0002-4559-9198, doktor, Uniwersytet Rzeszowski, Kolegium Nauk Społecznych, Zakład Dydaktyki Ogólnej i Systemów Edukacyjnych, Polska 

Streszczenie

Rozważania ujęte w artykule dotyczą motywów wyboru uczelni oraz kierunku studiów przez absolwentów szkół średnich , a także wyobrażeń studentów na temat ich przyszłości na rynku pracy. Badania zostały przeprowadzone wśród studentów Uniwersytetu Rzeszowskiego i Politechniki Rzeszowskiej w maju 2019 r. Dla porównania przedstawione zostały także wyniki badań przeprowadzone w tym zakresie w 2004 r. przez GUS. Pozwoliło to na porównanie motywów, jakimi kierowali się absolwenci szkół średnich w przeszłości i obecnie podczas wyboru kierunku studiów.

Słowa kluczowe: motywacja, motyw podjęcia studiów, uczelnia wyższa

Abstract

This article presents an analysis and discussion concerning secondary school students’ motives for their choice of the field and university as well as graduates’ ideas about their future on the labour market. This research was conducted among students of the University of Rzeszów and the Rzeszów University of Technology in May 2019. The Central Statistical Office 2004 research has also been presented and compared to determine the choice of students university field interest with the data collected in the current investigation.

Keywords: motivation, students’ motive, university

Name: 041 ETI_No_4_30_Motywy wyboru studiów
Size: 1,34 MB
Format: PDF
License: CC BY-SA 4. 0

• 041 ETI No 4/30 Motywy wyboru studiów przez

DAMIAN BASARA¹, TOMASZ WARZOCHA² 

¹ Student kierunku Pedagogika, specjalność Resocjalizacja Uniwersytet Rzeszowski, Kolegium Nauk Społecznych, Polska

² ORCID: 0000-0001-8393-3989, doktor inżynier, Uniwersytet Rzeszowski, Kolegium Nauk Społecznych, Instytut Pedagogiki, Zakład Dydaktyki Ogólnej i Systemów Edukacyjnych, Polsk

Streszczenie

Poniższy artykuł koncentruje się wokół zagadnień poświęconych zjawisku siecioholizmu, w tym oddziaływaniu internetu na ludzką psychikę. Codzienne posługiwanie się urządzeniami z dostępem do internetu wpływa na poziom komunikacji interpersonalnej, która w większym lub mniejszym stopniu przenosi się do komunikacji wirtualnej. Szeroki dostęp do komunikatorów społecznościowych sprawia, że przenosimy się poniekąd do komunikacji z wykorzystaniem hieroglifów, którymi dzisiaj są potocznie nazywane emotikony mające na celu wyrazić nasze emocje, samopoczucie towarzyszące w określonej chwili, dniu czy sytuacji. Dostęp do tego typu rozwiązań sprawia, że najmłodsze pokolenia osób mają trudności w normalnym komunikowaniu się ze sobą. Doskonały przykład stanowią osoby siedzące przy tym samym stoliku, ale komunikujące się z wykorzystaniem określonej aplikacji. Umiejętność korzystania z określonej technologii powinna wynikać w znaczącym stopniu z predyspozycji, postaw i hierarchii wartości użytkownika. Biorąc pod uwagę stwierdzenie „Nie ma mnie w sieci, to nie istnieję”, może stanowić co najmniej trudność w określeniu, co dla użytkownika ma znaczenie i które wartości odgrywają większą rolę. W artykule zwrócono uwagę na kryteria diagnostyczne warunkujące uzależnienie internetowe. Przedstawione zostały również wybrane wyniki badań własnych przeprowadzonych za pomocą kwestionariusza ankiety.

Słowa kluczowe: internet, sieć, zagrożenie, edukacja, samokształcenie

Abstract

The article concentrates on the issues devoted to the phenomenon of net-holism, including the impact of the Internet on the human psyche. Daily use of devices with Internet access affects the level of interpersonal communication, which more or less moves to virtual communication. Wide access to social communicators makes us move to communication using hieroglyphs, which today are commonly called smileys, to express our emotions, feelings accompanying a certain moment, day or situation. Taking into account the access to such solutions makes it difficult for the youngest generations of people to communicate normally with each other. A perfect example are people sitting at the same table but communicating using a specific application. The ability to use a specific technology should result to a significant extent from the predisposition and the hierarchy of values of the person who uses it. Taking into account the statement – I do not exist on the Internet, it may be at least difficult to maintain a certain attitude towards a given technology. The article also draws attention to the diagnostic criteria that determine Internet addiction. It also presents selected results of own research conducted by means of a questionnaire.

Keywords: Internet, network, threat, education, self-education 

Name: 042 ETI_No_4_30_Internet w życiu
Size: 1,53 MB
Format: PDF
License: CC BY-SA 4. 0

• 042 ETI No 4/30 Internet w życiu

MAŁGORZATA MICHNO¹, WALDEMAR LIB² 

¹ Studentka, Kolegium Nauk Społecznych, Uniwersytet Rzeszowski, Polska

² ORCID: 0000-0002-4559-9198, doktor, Uniwersytet Rzeszowski, Kolegium Nauk Społecznych, Zakład Dydaktyki Ogólnej i Systemów Edukacyjnych, Polska

Streszczenie

W artykule poruszono niezwykle ważną i aktualną problematykę dotyczącą wyboru kierunku studiów po ukończeniu szkoły średniej. Wybór ten stanowi bardzo ważną decyzję życiową, która może decydować o przyszłości zawodowej i społecznej młodego człowieka. Jest on tym trudniejszy, że obecnie szybkie tempo rozwoju technologicznego generuje bardzo szybkie zmiany na rynku pracy. Dziś cenione zawody za kilka lat mogą stracić na znaczeniu, a dzisiaj niszowe – stać się bardzo atrakcyjne i prestiżowe za kilka lat. Pewne zawody występujące obecnie na rynku pracy za 10 lat mogą już nie istnieć i zostaną zastąpione innymi, jeszcze niewystępującymi obecni. W niniejszym opracowaniu przedstawiono wyniki badań pilotażowych przeprowadzonych na studentach wydziału Pedagogicznego Uniwersytetu Rzeszowskiego, dotyczących czynników wpływających na ich wybór kierunku studiów. Badania przeprowadzono z wykorzystaniem ankiety elektronicznej dostępnej przez internet.

Słowa kluczowe: zawód, wybór studiów, uczelnia wyższa 

Abstract

This article deals with an extremely important and current issue concerning the choice of a field of study after high school graduation. This choice is a very important life decision, which may determine the professional and social future of a young person. This is all the more difficult because the current rapid pace of technological development generates very rapid changes on the labour market. Today, the valued profession may lose its importance in a few years' time, and today’s niche profession may become very attractive and prestigious in a few years’ time. Some occupations currently on the labour market may no longer exist in 10 years’ time and will be replaced by different ones not yet present. This research paper presents the results of pilot studies carried out on students of the Faculty of Pedagogy of the University of Rzeszów concerning factors influencing their choice of a particular field of study. The research was conducted using an electronic survey available via the Internet.

Keywords: profession, choice of a field of study, university

Name: 043 ETI_No_4_30_Czynniki wpływające
Size: 1,47 MB
Format: PDF
License: CC BY-SA 4. 0

• 043 ETI No 4/30 Czynniki wpływające na

DARIUSZ ŻÓŁTOWSKI 

Licencjat, Uniwersytet Warszawski, Wydział Polonistyki, Polska 

Streszczenie

Artykuł prezentuje możliwości wykorzystania YouTube’a na lekcjach języka polskiego. Autor przedstawia przegląd tematów, które można zastosować, by włączyć treści z YouTube’a w edukację polonistyczną.

Słowa kluczowe: YouTube, edukacja polonistyczna, edukacja medialna

  
Abstract

The article presents the possibilities of using YouTube in Polish language lessons. The author presents an overview of topics that can be used to include YouTube content in Polish language education.

Keywords: YouTube, Polish language education, media literacy

Name: 044 ETI_No_4_30_YouTube w edukacji
Size: 1,34 MB
Format: PDF
License: CC BY-SA 4. 0

• 044 ETI No 4/30 YouTube w edukacji

JOANNA OPIELA 

Licencjat, Uniwersytet Rzeszowski, Instytut Nauk o Polityce, Polska

Streszczenie

Poniższy artykuł traktuje o kształceniu ustawicznym: jego znaczeniu, wartości i formach. Dzisiejsze wymogi rynku pracy sprawiają, że nawet osoby, które już dawno zakończyły swoją edukację, muszą ciągle rozszerzać swoje kwalifikacje. To daje im szansę na lepsze stanowisko pracy, a co za tym idzie – lepsze wynagrodzenie i – w perspektywie – lepszą jakość życia.

Słowa kluczowe: kształcenie, kwalifikacje, lifelong learning, uniwersytet trzeciego wieku

 
Abstract

The following article deals with lifelong learning in its meaning, values and forms. Today’s labour market requirements mean that even people who have long since left education must constantly improve their qualifications. This gives them opportunity for a better job and, as a result, a better salary, and in the long term, a better quality of life.

Keywords: education, qualifications, lifelong learning, Third Century Uniwersity

Name: 045 ETI_No_4_30_Lifelong learning
Size: 1,35 MB
Format: PDF
License: CC BY-SA 4. 0

• 045 ETI No 4/30 Lifelong learning

AGNIESZKA DROZD¹, WIOLETTA PIETRASZEK²,  TOMASZ WARZOCHA³ 

¹ Studentka kierunku Pedagogika, specjalność specjalność Edukacja przedszkolna i wczesnoszkolna, Uniwersytet Rzeszowski, Kolegium Nauk Społecznych, Polska

² Studentka kierunku Pedagogika, specjalność specjalność Edukacja przedszkolna i wczesnoszkolna, Uniwersytet Rzeszowski, Kolegium Nauk Społecznych, Polska

³ ORCID: 0000-0001-8393-3989, doktor inżynier, Uniwersytet Rzeszowski, Kolegium Nauk Społecznych, Instytut Pedagogiki, Zakład Dydaktyki Ogólnej i Systemów Edukacyjnych, Polska 

Streszczenie

Przedstawione w artykule zagadnienia mogą stanowić podstawę propozycji rozwiązań metodycznych mających na celu rozwinięcie zainteresowań techniką dzieci już od najmłodszych lat. Ponadto zawarte i omówione zostały wszelkie korzyści wynikające z korzystania z takich materiałów w środowisku szkolnym. Poruszono również kwestię zapotrzebowania przemysłu na osoby kończące studia na kierunkach technicznych. Umiejętność rozbudzania zainteresowań i pasji wobec techniki i jej narzędzi w dużej mierze zależy od kompetencji posługiwania się nią przez nauczyciela prowadzącego ten przedmiot w szkole. Pokazywanie szerokiego wachlarza możliwości wykorzystania podstawowych materiałów, jakimi są papier, plastik, szkło i drewno, pozwala zbudować, skonstruować bardzo interesujące modele mające wykorzystanie w życiu codziennym. Jednym z takich przykładów jest zastosowanie patyczków drewnianych w konstruowaniu modeli metodycznych konstrukcji mostowych przedstawionych w niniejszym artykule.

Słowa kluczowe: most, konstrukcje, wytrzymały

Abstract

The article presents model which may constitute a basis, a proposal of methodological solutions aimed at developing interest in the technique of children from an early age. Moreover, all the benefits of using such materials in the school environment are included and discussed. The issue of industry’s demand for people graduating from technical faculties was also raised. The ability to arouse interest and passion for technology and its tools largely depends on the competence of the teacher conducting the subject at school. Showing a wide range of possibilities to use basic materials such as paper, plastic, glass and wood, makes it possible to build and construct very interesting models that can be used in everyday life. One such example is the use of wooden sticks in the construction of methodical models of bridge structures presented in this article.

Keywords: bridge, structures, durable

Name: 046 ETI_No_4_30_Wykorzystanie modeli
Size: 1,62 MB
Format: PDF
License: CC BY-SA 4. 0

• 046 ETI No 4/30 Wykorzystanie modeli

MARIA KURECKA¹, MAGDALENA CZEPIEL²,  WALDEMAR LIB³ 

¹ Studentka, Uniwersytet Rzeszowski, Kolegium Nauk Społecznych, Polska

² Studentka, Uniwersytet Rzeszowski, Kolegium Nauk Społecznych, Polska

³ ORCID: 0000-0002-4559-9198, doktor, Uniwersytet Rzeszowski, Kolegium Nauk Społecznych, Zakład Dydaktyki Ogólnej i Systemów Edukacyjnych, Polska 

Streszczenie

Artykuł dotyczy projektu opisującego proces technologiczny wytwarzania materiałów, a także cech konstrukcyjnych szytej i filcowanej średniowiecznej odzieży. Projekt został opracowany jako materiał dydaktyczny przeznaczony dla edukacji wczesnoszkolnej. W artykule przedstawiono także cele i założenia przyjęte przez autorów, a dotyczące realizacji zajęć technicznych w klasach I–III z jego wykorzystaniem.
Poruszono również kwestię, jaką jest ciekawa i atrakcyjna forma prowadzenia zajęć edukacyjnych w nauczaniu początkowym, ze szczególnym uwzględnieniem zajęć technicznych, które mogą już od najmłodszych lat rozbudzać w uczniach techniczną pasję. Dzięki rozwijaniu jej u tak młodych ludzi mamy okazję przygotować przyszłych techników i inżynierów, na których pracę i kompetencje zawodowe zapotrzebowanie wciąż rośnie w świecie tak prężnie rozwijającej się cywilizacji.

Słowa kluczowe: technika średniowiecza, cechy konstrukcyjne, dydaktyka techniki 

Abstract

The aim of this article is to present a school project describing the technological process of manufacturing materials, as well as structural features of sewn and felted medieval clothing. The project has been developed as a didactic material for early childhood education.  The article also deals with the objectives and assumptions adopted by the authors, and concerning the implementation of technical education in classes I-III with its use. 
The issue of an interesting and attractive form of conducting educational classes in initial education has been discussed in this research paper; with a particular emphasis on technical classes so that they could arouse technical passion among students from an early age. Thanks to such project, aimed at young learners, we have the opportunity to prepare future technicians and engineers,  as illustrated by a growing demand for such professionals in the world of a rapidly developing civilization.

Keywords: medieval technique, constructional features, technical education didactics 

Name: 047 ETI_No_4_30_Od wełny do stroju
Size: 1,56 MB
Format: PDF
License: CC BY-SA 4. 0

• 047 ETI No 4/30 Od wełny do stroju czyli

Name: 048 ETI_No_4_30_LISTA RECENZENTÓW
Size: 1,25 MB
Format: PDF
License: CC BY-SA 4. 0

Name: 049 ETI_No_4_30_LIST OF REVIEWERS
Size: 1,18 MB
Format: PDF
License: CC BY-SA 4. 0

• 048 ETI No 4/30 LISTA RECENZENTÓW

• 049 ETI No 4/30 LIST OF REVIEWERS

Name: 050 ETI_No_4_30_full text
Size: 3,57 MB
Format: PDF 
License: CC BY-SA 4. 0

• 050 ETI No 4/30 full text